Er zijn veel soorten melk: volle, halfvolle, magere, rauwe, gepasteuriseerd, gesteriliseerd, etc. Maar sinds 2016 is er nog een soort melk te koop: A2 melk. Ook wel oermelk genoemd.
Bijna alle melk die wordt gedronken is A1 melk. Maar sinds een paar jaar stijgt de vraag naar A2 melk, omdat deze variant gezonder zou zijn.
Als je op de verpakking kijkt van A2 melk, lees je kreten zoals “100% natuurlijk” en “rijk aan eiwitten”. Is dit weer een marketing truc? Of is A2 melk (of yoghurt) echt een gezonder alternatief voor de ‘gewone’ variant?
Is melk überhaupt wel gezond?
Voordat ik het wil hebben over A2 melk, vraag ik mij überhaupt af waarom je melk zou willen drinken. Je drinkt immers ook geen melk meer van een mens (hoop ik). Laat staan van een dier.
Natuurlijk is melk een goede bron van eiwitten, gezonde vetzuren, immuun-ondersteunende stoffen (zoals lysozyme en lactoferrine), vitamine A, vitamine D en mineralen. Maar dan praat ik wel over onbewerkte (rauwe) melk.
De ‘gewone’ melk heeft veel bewerkingsprocessen ondergaan, voordat het in de supermarkt is beland. Ik heb het dan over sterke verhitting. Dit wordt ook wel pasteuriseren genoemd.
Het voordeel van pasteuriseren is dat de houdbaarheid wordt geoptimaliseerd. Helaas gaat daardoor de kwaliteit sterk achteruit. Ook veranderd het koemelkeiwit (caseïne) tijdens dit proces, waardoor dit een stuk moeilijker te verteren wordt.
Dit is dan ook een reden dat veel mensen klachten krijgen van melk en andere zuivelproducten. Is A2 melk dan een goed alternatief?
Wat is A2 melk?
Ik had het net al even over caseïne. Dat is hét belangrijkste eiwit van melk. Dit eiwit zit niet alleen koemelk, maar ook in mensenmelk.
De verhouding van caseïne in koemelk en mensenmelk is wel anders. Ongeveer 80% van de eiwitten in koemelk bestaat uit caseïne, terwijl dit in mensenmelk ongeveer 20-45% is.
Ook verschilt het type caseïne tussen koemelk en mensenmelk.
Kijken we naar de caseïne in koemelk, dan zitten ook hier variaties in. Zo is er A1-caseïne en A2-caseïne. Allebei van koeien, maar wel van een ander soort koeien. Nu snap je ook gelijk waar A1 melk en A2 melk vandaan komen. Het duidt aan welke soort caseïne in de melk zit.
A1-caseïne is anno 21e eeuw de standaard, want zo’n beetje alle melk die geconsumeerd wordt is A1 melk. Maar duizenden jaren lang dronken we vooral A2 melk. Ook wel oermelk genoemd.
Einde van de oermelk
Rond de 19e eeuw werd A2 melk langzaam vervangen voor A1 melk. A2 melk producerende koeien (A2 koeien) hebben het nadeel dat ze maar 10 liter melk per dag opleveren. Door selectie en kruising heeft men een koeienras gefokt, wat per dag maar liefst 55 liters melk kan produceren.
Commercieel gezien zijn A1 koeien dus veel interessanter. Dat heeft ervoor gezorgd dat A2 koeien schaars zijn geworden.
Toch lijkt A2 melk belangrijke gezondheidsvoordelen ten opzichte van A1 melk te hebben. En dat heeft vooral te maken met de verschillen tussen A1-caseïne en A2-caseïne.
Verschil tussen A1-caseïne en A2-caseïne
Er zijn een aantal verschillen tussen A1-caseïne en A2-caseïne.
Het eerste verschil is dat A1-caseine een bepaald aminozuur genaamd bevat histidine (1). Histidine is een voorloper van histamine. Deze stof komt van nature voor in voeding, maar wordt ook door je lijf geproduceerd.
Het verschil op aminozuren niveau bij afbraak tussen A1-caseïne en A2-caseïne
Histamine is onderdeel van het immuunsysteem. Sommige mensen hebben moeite met de afbraak van histamine, waardoor er een teveel aan histamine kan ontstaan. Dit kan zich uiten in meer slijmvorming.
Bij histamine-gerelateerde klachten (zoials astma en hooikoorts) kan het dus verstandig zijn A1 melk te mijden.
Een ander opmerkelijk verschil is dat bij de vertering van A1-caseïne een stof vrij komt genaamd casomorfine-7 (BCM-7). Bij A2-caseïne gebeurt dit niet.
Casomorfine-7 is een opioïde stof. Een opioïde is een soort pijnstiller en te vergelijken met morfine. Oftewel, je kan er onrustig van worden en zelfs een beetje duf.
Mensen die dagelijks veel melk drinken kunnen hier last van hebben. Maar dit kan sterk variëren per persoon. Dit heeft vooral te maken met de gezondheid van je darmen.
Casomorfine-7 wordt bovendien in verband gebracht met hart- en vaatziekten, autisme en spijsverteringsklachten (2, 3, 4, 5).
Dan is er nog onderzoek wat suggereert dat kinderen die A1 melk drinken, meer kans hebben op het krijgen van diabetes type 1 (6, 7).
Ook zijn er onderzoeken die aantonen dat spijsverteringsproblemen bij melk niet veroorzaakt hoeft te worden door lactose-intolerantie (8, 9). De hoeveelheid lactose is namelijk gelijk in zowel A1 melk als A2 melk. Toch ervaren sommige mensen minder spijsverteringsklachten bij het drinken van A2 melk.
Is de smaak anders?
A2 melk heeft volgens sommige een vollere smaak. Vanwege een hoger percentage vet en eiwit, is de melk romiger. Ideaal dus om een cappuccino mee op te schuimen!
Biologische volle A2 melk is ook voller dan biologische volle A1 melk.
Waar is A2 melk te koop?
A2 melk (en yoghurt) is te koop bij de biologische supermarkt, maar ook in sommige reguliere supermarkten.
Je kunt de A2 melk herkennen aan het type ras van de koe die op het pak vermeld staat. Het meeste bekende ras is Jersey, maar er zijn ook anderen rassen die A2 melk produceren, zoals Guernsey, Blaarkop en Pahari.
Let wel op: zo lang op het product niet expliciet opstaat dat het A2 melk (of yoghurt) is, kan het nog steeds A1 (of een combinatie van A1/A2) melk zijn.
Kortom
Hoewel er onderzoeken zijn die laten zien dat A2 melk waarschijnlijk gezonder is dan A1 melk, zijn er nog steeds discussies gaande rond dit onderwerp.
De zuivelindustrie is erg groot, waardoor er ook grote belangen op het spel staan.
Bovendien is het type caseïne niet alles bepalend voor hoe gezond melk is. A2 melk uit de supermarkt heeft namelijk (net als bij A1 melk) het proces van pasteuriseren ondergaan. Daardoor kan je A2 melk uit de supermarkt eigenlijk al geen oermelk meer noemen.
Melk wat het meeste lijkt op oermelk is de biologische rauwe (dus niet gepasteuriseerd) A2 variant.
Dan nog vraag ik me af waarom men überhaupt melk drinkt en al helemaal van een ander dier. Alle voedingsstoffen die in melk zitten, kunnen ook ruim voldoende worden gehaald uit andere voedingsmiddelen.
Bij (rauwe) A2 melk nog steeds klachten?
Ben je al een tijd overgestapt op (rauwe) melk of yoghurt van A2 koeien of ben je helemaal gestopt met zuivel, maar heb je nog steeds klachten? Dan is er mogelijk meer aan de hand.
Als orthomoleculair therapeut kan ik aan je uitleggen hoe belangrijke processen in je lijf werken en hoe je jouw immuunsysteem, spijsvertering en hormonen weer in balans kunt krijgen.
Ik breng zo goed mogelijk jouw oorzaak (of oorzaken) van je klachten in kaart. Ik bied je ook de mogelijk om gebruik te maken van bloedonderzoek. Op basis van deze informatie en jouw leefsituatie, maak ik een persoonlijk therapieplan.
Deze knop brengt je bij het formulier, waarmee je direct een consult kunt aanvragen.
3 Comments
Volgens uw tekst zouden A2 koeien maar 10 liter per dag geven. Wij hebben ook A2 koeien en deze geven net zo veel als de A1 koeien, allebei gemiddelde 31 liter per dag. Ook de gehaltes vet, eiwit en lactose zijn nagenoeg gelijk.
In Zuid Europa zijn er veel A2 koeien, de bron van melk voor vele Franse kazen bijvoorbeeld. Helaas documenteren vele producenten de bron van het melk in hun zuivel niet. Maar typische kazen van A2-melk zijn Parmezaanse kaas (uit Italië dus!) en kazen uit de hoge gronden in Zwitserland. Frankrijk ken vele bruine koeien, zoals de Guernsey koe die A2 melk geeft. Een voordeel van Griekse zuivel (dus uit Griekenland !) is dat die van A2 koeien afkomstig is, indien niet van geiten of schapenmelk. Geiten of schapenmelk heeft ook geen schadelijke A1 eiwit. Schadelijk: vooral bij hoge consumptie-patronen over langere tijd. Kiezen voor deze A2 eiwitten is beter voor de darmwerking en verminderd ‘lekkages’ in de darmwand met grote effecten voor de gezondheid. Wil je de meest gezonde zuivel: A2 eiwitrijke zuivel van biologische landbouw. Jammer dat de bedrijfstak zo langzaam wijzigt in termen van georiënteerdheid op gezondheid en jammer van de zeer summiere documentatie op verpakkingen. Wil men de data verstoppen?
De van origine noord europeanen hebben een enzym waardoor zij melk en yoghurt redelijk goed verteren. De rest van de mensheid mist dat enzym. Daarom kan bijvoorbeeld een aziaat beter geen melk drinken. Kaas is minder een probleem. Dat is deels al gefermenteerd. Boter en wei is ook zelden problematisch.