Wat is orthomoleculaire geneeskunde?

Hoe is orthomoleculaire geneeskunde ontstaan?

De term 'orthomoleculair' werd voor het eerst gebruikt in 1968, door professor en tweevoudig Nobelprijswinner Linus Pauling. Het woord 'orthos' komt uit het Grieks en betekent: juist, recht of gezond. 'Moleculair' verwijst naar de structuur van de moleculen. Bij elkaar betekent het 'juiste moleculen'.

Het inzicht, dat voeding een geneeskrachtige werking heeft, was al bij Hippocrates (460-370 v. Chr.) bekend, vanwege zijn uitspraak: “Laat voeding uw medicijn zijn en medicijn uw voeding”.

Wat doet de orthomoleculaire geneeskunde?

In de orthomoleculaire geneeskunde kijkt men op cel- en molecuulniveau welke voedingsstoffen een positieve- en negatieve invloed hebben. Hiermee worden voedingstoffen bedoeld zoals:

• Vitaminen
• Mineralen
• Spoorelementen
• Kruiden
• Aminozuren
• Vetzuren
• Sachariden

Bijwerkingen of schades aan het lichaam met orthomoleculaire middelen komen nauwelijks voor, omdat er met stoffen wordt gewerkt die bekend zijn voor het lichaam. Dat betekent niet dat het nemen van suppletie vrijblijvend is en geen schade zou kunnen aanrichten. Ook gezonde voedingsstoffen in grote hoeveelheden kunnen toxisch worden. Daarom is een advies afgestemd op de persoon erg belangrijk.

Verschillen met de reguliere geneeskunde

De reguliere geneeskunde en orthomoleculaire geneeskunde worden duidelijk beoefend vanuit twee verschillende zienswijzen.

De reguliere geneeskunde, zoals beoefend door huisartsen en specialisten, is gebaseerd op een aanvalsstrategie (symptoom behandelen). Deze aanval wordt ingezet met vaak chemische strijdmiddelen (medicijnen), stralen met een hoge energie (bestraling) en het geheel of gedeeltelijk wegsnijden van zieke delen (operatie). Deze methode is erg doeltreffend bij acute zorg, maar kent vele beperkingen bij chronische zorg.

Het vreemde is dat medicijnen ook vaak geneesmiddelen worden genoemd. Helaas is dat erg misleidend, want er wordt helemaal niets genezen. In de meeste gevallen wordt een bepaald werkingsmechanisme in het lichaam onderdrukt. Hierdoor lijken medicijnen vaak te werken, maar is het probleem niet bij de wortel aangepakt.

De orthomoleculaire geneeskunde is gebaseerd op een ondersteuningsstrategie (oorzaak behandelen). Dit wordt gedaan door gestoorde werkingsmechanismen de juiste ondersteuning te geven. Op deze manier worden de voorwaarden gecreëerd, waardoor het lichaam zichzelf kan genezen.

Bovendien passen de methoden die de orthomoleculaire geneeskunde gebruikt, niet in het systeem van de reguliere geneeskunde. De reguliere geneeskunde gaat er vanuit dat elk medicijn voor iedereen moet werken, terwijl de orthomoleculaire geneeskunde juist veel meer kijkt naar welke combinatie van interventies het meeste baat heeft bij de persoon in kwestie.

Is orthomoleculaire geneeskunde wel wetenschappelijk onderbouwd?

Aan de basis van de orthomoleculaire geneeskunde ligt wetenschappelijk onderzoek. Er is inmiddels zo veel onderzoek naar het effect van voedingsstoffen op het lichaam, dat orthomoleculaire therapie nauwelijks nog ‘alternatief’ te noemen is. Het heeft dus niets met zweverigheid of kwakzalverij te maken.

Zelf gebruik ik dan ook liever de term complementair; hoewel het op zichzelf staat, kan het ook een prima aanvulling zijn op reguliere- of andere vormen van geneeskunde. Er wordt dan ook gestreefd naar een samenwerking.

Een typisch geval van orthomoleculaire geneeskunde, is het advies om foliumzuur (vitamine B11) te slikken bij het zwanger zijn of zwanger willen worden. Dit verkleint het risico op een neurale-buisdefect (wat een open schedel of ruggetje kan veroorzaken) bij het kind. Aangezien dit advies breed in het reguliere circuit wordt uitgedragen, wordt de orthomoleculaire geneeskunde stiekem al door vele mensen toegepast.

Gelukkig worden steeds meer inzichten vanuit de orthomoleculaire geneeskunde ingezet in het reguliere circuit:

• Vereniging Arts en Voeding is in 2016 opgericht door doktoren die werkzaam zijn in de reguliere geneeskunde. Cardioloog, hoogleraar en auteur Leonard Hofstra is één van de bestuursleden en heeft een methode ontwikkeld voor de preventie en behandeling van hart-en vaatziekten, waarin een gezonde leefstijl een belangrijk onderdeel is.
• Stichting Voeding Leeft is bezig met het initiatief om de Leefstijlarts in het leven te roepen. Dit is een reguliere huisarts die zich tijdens een consult geheel bezig houdt met het begeleiden van leefstijlverandering en helpt (waar mogelijk) bij het afbouwen van medicatie. Anno 2017 zijn 12 huisartsen bezig dit concept te integreren in de praktijk.
• Hoe word ik 100? is een 6-delige televisieprogramma wat te zien is geweest bij de NPO. Arts en internationaal bekend auteur William Cortvriendt, past in dit programma methodes toe waarbij gezonde voeding wordt gebruikt als medicijn. Al na een week was het spuiten van insuline bij één deelnemer met diabetes type 2 overbodig geworden. Aan het eind van het programma waren de medicijnen van alle deelnemers bij elkaar gehalveerd.