Het meest gegeven advies op voedingsgebied is ongetwijfeld: eet gevarieerd.
Dit advies wordt vaak gegeven, omdat dan de kans groot is dat je alle voedingsstoffen binnenkrijgt die je nodig hebt. Maar hoe gevarieerd eten we eigenlijk?
Hoe gevarieerd eten we tegenwoordig?
Het Westerse voedingspatroon is over het algemeen niet erg gevarieerd. We eten vaak hetzelfde ontbijt, hetzelfde bij de lunch en wekelijks vrijwel dezelfde avondmaaltijden.
Een veel voorkomend Westers voedingspatroon is bijvoorbeeld bij het ontbijt een bakje yoghurt met muesli, bij de lunch een paar boterhammen met kaas, ham of pindakaas en bij het avondeten, aardappelen of pasta, met daarbij broccoli, bloemkool of sperziebonen en een stukje rund, vis of iets vegan. De tussendoortjes bestaan meestal uit appel, noten of een koekje.
Als je dit allemaal bij elkaar optelt, dan kom je op zo’n 20 verschillende voedingsmiddelen per week. En je mag brood en pasta niet als 2 soorten voedingsmiddelen tellen, want het is namelijk allebei hoofdzakelijk gemaakt van tarwe. Ook kaas en yoghurt bevat veel overeenkomsten. Beide is gemaakt van melk.
Hoe gevarieerd at de oermens?
Wist je dat we als oermens minimaal zo’n 3000 verschillende voedingsmiddelen per jaar aten? Dat is in de laatste honderden jaren flink gedaald. Tegenwoordig eten we nog maar zo’n 20 verschillende voedingsmiddelen per maand, terwijl onze genen nauwelijks zijn veranderd.
Een grote verandering in ons eetpatroon, wat ook een grote impact heeft op onze gezondheid en in het bijzonder op onze darmen.
Gevarieerd eten en je darmflora
Je hebt vast wel eens gehoord dat de darmen het 2e brein is van je lichaam. Daarom zijn vitale darmen ook essentieel voor je gezondheid.
In je darmen leven miljoenen bacteriën, virussen, schimmels en parasieten. Dat zijn er zo veel dat ze in totaal gemiddeld maar liefst één tot anderhalve kilo wegen! We noemen dit de darmflora.
De darmflora is van essentieel belang voor de verwerking van je voedsel, maar het heeft ook invloed op de rest van je lichaam. Je darmflora scheiden namelijk stoffen uit die je immuunsysteem, hormoonhuishouding en zelfs je brein beïnvloeden. Kortom, de darmflora vertelt aan je lichaam en je brein hoe het ermee voorstaat.
Nu bestaan de bacteriën in je darmflora uit talloze verschillende soorten, die allemaal met elkaar concurreren om te overleven. Je kan het zien als 1 groot orkest. En de dirigent, dat ben jij!
Verschillende bacteriën gedijen goed op verschillende soorten voeding. Dat betekent dat als je heel eenzijdig eet, ook maar een vrij eenzijdige groep van bacteriën overleven in je darmen. En dit heeft tot gevolg dat bepaalde stofjes onvoldoende of teveel worden geproduceerd. Oftewel, je darmflora wordt ziekteverwekkend bij een eenzijdig voedingspatroon en gaat tegen je werken in plaats van voor je.
Neem bijvoorbeeld het stofje korte keten vetzuren. Dit stofje vertelt onder andere aan het brein hoeveel energie het lichaam ter beschikking heeft. Een tekort van korte keten vetzuren kan zorgen voor vermoeidheid of een vertraagd metabolisme. Het is dus belangrijk dat de darmflora voldoende korte keten vetzuren kan aanbieden aan het brein.
Maar wat is hiervoor nodig? Dit hangt af van de hoeveelheid generalistische- en specialistische darmbacteriën in de darmflora.
Vezels uit groente en fruit voeden de generalisten, waardoor deze toenemen. En dat is gunstig, want de generalisten produceren korte keten vetzuren. En dat betekent meer korte keten vetzuren voor het brein.
Vezels uit granen voeden de specialisten, waardoor deze op hun beurt weer toenemen. En dat is niet zo gunstig, want de specialisten produceren geen korte keten vetzuren, maar gebruiken ze juist als energiebron. En dat betekent minder korte keten vetzuren voor het brein.
Dit is dus één van de redenen waarom groente en fruit zo ontzettend belangrijk is voor een gezonde darmflora en een goede gezondheid.
Minder dezelfde schadelijke stoffen bij variatie
Gaverieerd eten heeft nog een belangrijk voordeel. Het verkleint namelijk de kans dat je te veel van dezelfde nadelige stoffen binnenkrijgt. Bijvoorbeeld plantengifstoffen in kruiden(thee).
Drink je te vaak kruiden thee, vooral van telkens hetzelfde kruid, dan kan het zijn dat bepaalde organen teveel geprikkeld worden.
Of we nemen vis. Vis is erg gezond, maar door milieuvervuiling bevatten vis ook giftige stoffen, waardoor het soms niet verstandig is om dagelijks vis te eten.
Nog een voorbeeld zijn kruisbloemigen (zoals broccoli en bloemkool). Deze voedingsmiddelen bevatten goïtrogenen. Deze stoffen remmen de opname van jodium. En jodium is een belangrijke bouwstof van schildklierhormonen. Aan de andere kant bevatten kruisbloemigen ook het stofje DIM. Dit stofje heeft een ontstekingsremmend effect, wat weer enorm positief kan zijn voor de gezondheid.
En zo kan ik nog wel even doorgaan met voorbeelden. Je snapt hopelijk nu dat je van geen enkel voedingsmiddel te veel moet binnen krijgen. En dat lukt het beste door gevarieerd te eten, maar dan echt.
3 tips om echt gevarieerd te eten
- Als denkt goed bezig te zijn doordat je veel varieert met brood, crackers, muesli, Brinta, pasta, couscous, wraps en bulgur, dan kom je bedrogen uit. Deze voedingsmiddelen bevatten allemaal als basisgrondstof tarwe en dat heeft dus niets met gevarieerd eten te maken.
- Maar aan de andere kant is er ook goed nieuws en hoeft gevarieerd eten helemaal niet zo moeilijk te zijn, zolang je maar weet maar je op moet letten. Een groene appel bijvoorbeeld, is alweer anders dan een rode appel. En een sinaasappel is weer anders dan een mineola.
- Wil je echt gevarieerd eten, dan kan je je houden aan de volgende richtlijn:
Eet per maand 30 verschillende planten (groente, fruit, peulvruchten, paddenstoelen) en 10 verschillende dierlijke bronnen (rood vlees, gevogelte, vis, ei, schelp- en schaaldieren).
Gevarieerd eten bij voedingsintoleranties en allergieën?
Het kan zijn dat je een voedingsintoleranties of allergie hebt, waardoor het lastiger wordt om gevarieerd te eten. En dat terwijl een gevarieerd voedingspatroon juist in deze gevallen extra belangrijk is.
Een kPNI therapeut of orthomoleculair therapeut kan je helpen om voedingsintoleranties en allergieën op te lossen, zodat gevarieerd eten gemakkelijker wordt en je darmflora meer voor jou gaat werken in plaats van tegen je.
Vraag vandaag nog een consult aan bij ons.
