Welke cel van het lichaam functioneert zonder voedingsstoffen?

Heb jij jezelf wel eens afgevraagd welke cel in ons lichaam kan functioneren zonder voedingsstoffen? Toen deze vraag aan mij gesteld werd, kon ik eigenlijk maar één antwoord verzinnen. Dat antwoord is “geen“.

Elke cel in ons lichaam leeft. En alles wat leeft heeft voedingsstoffen nodig. Maar welke bron levert deze voedingsstoffen?

Energiebronnen van onze cellen

Laten we eerst eens kijken welke voedingsstoffen energie opleveren.

De cellen in ons lichaam hebben de voorkeur voor glucose als energiebron. Dit is namelijk een snelle methode om energie (ATP) te maken. Alleen kan glucose snel opraken. Wanneer dat gebeurt, worden de vetten aangesproken als energiebron.

Vetten leveren in verhouding veel meer energie op dan glucose, maar het is wel een langzame methode om energie (ATP) te maken. Daarom gaat de voorkeur van het lichaam niet uit naar het verbranden van vetten.

Vetten zijn wel een veel efficiëntere energiebron. Bovendien zijn je vetten pas op, nadat je 40 marathons hebt gelopen.

Gezond houden van onze cellen

Het is een misvatting om te denken dat onze cellen prima in staat zijn om gezond en energiek te blijven door het eten van alleen maar macro-nutriënten (koolhydraten, vetten en eiwitten). Elke lichaamscel voert zoveel processen uit, dat hierbij allerlei ondersteunende voedingsstoffen aan te pas komen.

Ik heb het dan over de micro-nutriënten (mineralen en vitaminen). Deze zorgen er mede voor dat de macro-nutriënten ook daadwerkelijk gebruikt kunnen worden als energie.

Enkele voorbeelden van cellen die afhankelijk zijn van bepaalde voedingsstoffen:

• Cellen van de schildklierhormonen
  Voor het produceren van schildklierhormonen zijn onder andere selenium en jodium nodig. Bij een tekort van deze stoffen kan het metabolisme vertragen.
• Cellen van de lever
  Voor het ontgiften van toxinen en omvormen van voedingsstoffen, heeft de lever B-vitamines en bijna alle soorten mineralen nodig om zijn werk goed te kunnen uitvoeren. Bij een tekort van deze stoffen kunnen klachten zoals een slechte vetvertering of geelzucht ontstaan.
• Cellen van de huid
  Een gezonde huid is opgebouwd uit zwavel, eiwitten en vitamine C. Bij een tekort van één of meerdere van deze stoffen kan cellulite of een andere huidaandoening ontstaan.

Normaal gesproken kan het lichaam een tekort van een bepaald stofje prima compenseren. Het lichaam is immers een zeer complex biochemisch systeem, met zeer veel strategieën om te overleven. Toch kan het fout gaan!

Als een cel een tekort heeft van essentiële voedingsstoffen, door wat voor oorzaak dan ook (hoeft niet altijd slechte voeding te zijn), kan op ten duur de werking van deze cel achteruit gaan. Hoe meer cellen dit betreft, hoe groter het probleem wordt. Als dit maar lang genoeg aanhoudt, zal hierdoor uiteindelijk een klacht ontstaan. Wordt hier te weinig aan gedaan, kan dit uiteindelijk leiden tot één of meerdere chronische ziektes.

Auto vs menselijk lichaam

Ik vergelijk het menselijk lichaam vaak met een auto.

Om een auto te laten rijden is er een energiebron (brandstof) nodig. Iedereen snapt dat als je niet op tijd gaat tanken, de auto op een gegeven moment stopt. Daarbij weet men ook dat je een auto eens in de zoveel tijd naar de garage moet brengen voor een onderhoudsbeurt. Ook als de auto problemen heeft, wordt dat opgemerkt door een lampje, wat aangeeft dat er iets moet gebeuren.

Het lichaam laat niet zo snel de gevolgen van verwaarlozing zien. Als er geen nieuwe volwaardige energie binnen komt, heeft het lichaam de mogelijkheid om elders in het lichaam een energiebron aan te spreken.

Toch voelen we soms wel dat er iets aan de hand is. Dit signaal kan worden vergeleken met datzelfde lampje. Om dit signaal uit te schakelen, grijpen we vaak naar pepmiddelen en medicatie.

Het is alsof je de lampjes op het dashboard afplakt en denkt dat het probleem zo is opgelost. Pillen helpen je wel even vooruit, maar voorzien het lichaam niet van de benodigde oplossing van de echte oorzaak.

We vinden het dus wel belangrijk om onze auto gezond te houden, maar ons eigen lichaam meestal niet!

• We letten immers op welke brandstof onze auto ingaat, maar niet welke brandstof ons lichaam ingaat!
• We laten wel onze auto af en toe controleren of die nog in goede staat is, maar we gaan niet jaarlijks naar een dokter om te controleren of wij zelf nog in goede gezondheid verkeren.

Mensen weten soms wel dat ze moeten letten op hun gezondheid, maar toch doen ze het niet. Hoe dat komt? Dat heeft 2 simpele redenen:

1. Ons lichaam steekt zo complex in elkaar, dat de consequenties van nalatigheid niet meteen fataal zijn. Als je vandaag niet eet, ben je morgen niet dood. Je voelt wel de ongemakken, maar ze verhinderen niet om voort te leven.
2. De westerse maatschappij is een echte pillencultuur geworden. Vaak staan we er helemaal niet bij stil dat naast het slikken van medicatie, er ook andere mogelijkheden zijn om bepaalde klachten te verhelpen.

Vaak ziek, hoofdpijn, energieloos, verkramping of slecht slapen zijn eigenlijk allemaal “lampjes” die vertellen dat er iets moet gebeuren om erger te voorkomen. Ben je dan toch chronisch ziek geworden, kan dit vaak nog steeds worden verminderd of worden omgekeerd door het tekort van de juiste voedingsstoffen op te lossen. Dit kan zijn door veranderingen door te voeren in het voedingspatroon, maar ook door stressfactoren te verminderen, meer te ontspannen en gedrag te veranderen.